Gerelateerde onderwerpen
Inleiding
Een Bartholin cyste (Fig. 1) is gevuld met mucus en kan aan beide zijde van de vagina-opening voorkomen. Het is de meest voorkomende grote vulvaire cyste. Symptomen van een grote cyste zijn irritatie, dyspareunie, pijn bij het lopen en asymmetrie van de vulva. Er kunnen abcessen ontstaan in een Bartholin cyste, die pijnlijk en meestal rood van kleur zijn. De diagnose wordt aan de hand van het lichamelijk onderzoek gesteld. Grote cysten en abcessen moeten gedraineerd worden. Bij abcessen zelden antibiotica geïndiceerd. Bartholinklieren zijn rond, erg klein, niet palpabel en diep in de posterolaterale vaginale opening gelokaliseerd (Fig. 1). Per definitie bevindt een Bartholinse cyste zich derhalve posterolateraal ten opzicht van de vagina-opening. Obstructie van een Bartholin ductus maakt dat de klier zich vult met mucus, resulterend in een cyste. De oorzaak van de obstructie is meestal onbekend. Zelden ontstaat de cyste ten gevolge van een seksueel overdraagbare aandoening (bv. gonorrhoe).
Symptomen
De meeste cysten zijn asymptomatisch, maar grote cysten kunnen irritatie veroorzaken, problemen tijdens de coïtus geven en tot last zijn tijdens lopen. De meeste cysten zijn niet gevoelig, unilateraal en palpabel in het posterolateraal deel van de vagina-opening. Cysten kunnen de aangedane labia majora vervormen en daardoor leiden tot asymmetrie van de vulva. Abcessen leiden tot heftige pijn in de vulva en soms koorts. Zij zijn gevoelig en erythemateus.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld aan de hand van het lichamelijk onderzoek. Vulvacarcinomen, die zich soms ontwikkelen vanuit een Bartholinklier, kunnen op cysten lijken. Dientengevolge worden cysten bij vrouwen > 40 jaar altijd gebiopteerd. Er dient gedifferentieerd te worden van een cyste van Skene, die zich per definitie meer proximaal bevindt (peri-urethraal).
Behandeling
Bij vrouwen < 40 jaar behoeven asymptomatische cysten geen behandeling. Symptomatische cysten kunnen chirurgisch verwijderd worden. Aangezien cysten vaak recidiveren na eenvoudige drainage is het doel van een operatie een permanente opening te creëren tussen de ductus en het externe milieu. Een andere drainagetechniek is om een kleine ballonkatheter in te brengen en durante 6 weken in de cyste achter te laten. Deze procedure leidt tot fibrosering en vormt zo de permanente opening. Een andere mogelijke ingreep is marsupialisatie (vasthechten van de geëverteerde cyste). Recidiverende cysten behoeven excisie. Bij vrouwen > 40 jaar dienen alle cysten geëxploreerd en gebiopteerd te worden. Abcessen worden behandeld met incisie en drainage en eventueel ondersteuning met breedspectrum orale antibiotica (bv. cefalexine 500 mg gedurende 7-10 dagen). De definitieve behandeling (marsupialisatie) volgt in een tweede stadium.
Bron
- Schorge J, Schaffer J, Halvorson L, Hoffman B, Bradshaw K & Cunningham F. Williams Gynecology. 2008 1-st edition. McGraw-Hill Professional
- Cunningham F, Leveno K, Bloom S, Hauth J, Rouse D & Spong C. Williams Obstetrics. 2009 23-rd edition. McGraw-Hill Professional
